Hoe te zorgen voor een "mindful" atmosfeer op school
en in de klas
Op basis van het Amerikaanse "Mindful Schools Program" volgen hier
een aantal richtlijnen voor leerkrachten die in hun klas zelf aan de slag willen
gaan met Mindfulness. Sinds 2009 wordt het "Mindful Schools" Programma toegepast
bij meer dan 7000 kinderen in 26 scholen. Het programma staat volkomen los van
religie of levensovertuiging, is vrijwel kostenloos en is gebaseerd op korte,
interactieve en simpele oefeningen. Reacties van leerkrachten, schoolhoofden,
ouders en leerlingen laten zien dat het werken met Mindfulness een positieve
invloed heeft op het individuele welbevinden van de leerlingen en op de sfeer in
de klas en de school als geheel.
Doel...
Omdat het ontwikkelen van Mindfulness iets is waar je heel je leven van kunt profiteren en dat heel je leven kan blijven groeien, is het belangrijk om de basis ervan goed te verankeren.
Mindfulness, indien goed toegepast, betekent vooral:
Zorg dat je zelf aan aandachttranining doet...
Je hoeft echt niet gelijk een 8-weekse training te volgen, maar als je weet waar je over praat, dan zul je zelf ook effectiever les kunnen geven in mindfulness. Je kunt tenslotte alleen dat goed overbrengen, wat je zelf hebt ervaren...
Kies de juiste tijd...
Wij zijn allemaal gewoontedieren! Probeer de mindfulnessoefiningen altijd op hetzelfde tijdstip te doen. Veel leerkrachten hebben de ervaring dat een korte mindfulnessoefening hun klas helpt om tot rust te komen na een pauze, of een "vrije" les. Natuurlijk mag je mindfulnessoegeningen ook meermalen per dag doen.
Kiez de juiste omgeving...
Maak duidelijk dat de mindfulnessoefeningen iets speciaals zijn. Laat de kinderen hun tafel vrijmaken, of laat ze in een kring op de grond gaan zitten. Vraag of er vooraf nog iemand naar de WC moet en wijs erop dat iedereeen stil moet zien en niet moet gaan rondlopen.
Betrek de leerlingen erbij...
De simpelste manier om ervoor te zorgen dat Mindfulnessoefeningen een vast onderdeel van de les gaan worden is om de leerlingen er bij te betrekken. Maar een rooster waarop staat wie, wanneer de mindfulness bel mag luiden. Als je ervoor zorgt dat je de oefeningen iedere dag op hetzelfde tijdstip uitvoert, dan wordt je er vanzelf door hem of haar aan herinnerd dat het tijd is...
Deel ervaringen...
Kinderen reageren goed op voorbeelden. Vertel op wat voor momenten jij zelf mindfulness toepast in jouw leven. Als je bijvoorbeeld vertelt over een recente emotionele ervaring en uitlegt hoe Mindfulness jou daarbij heeft geholpen, kunnen de kinderen horen hoe het wordt toegepast en dat vervolgens bij hun eigen ervaringen gebruiken.
Nodig de kinderen uit om aan de klas te vertellen wat ze tijdens een oefening dachten of voelden. Of over iets dat moeilijk was of voor afleiding zorgde. Hierdoor kunnen zij zich bewust worden van dingen die ze anders niet zouden opmerken.
Oefen iedere dag!
Des te eerder je begint om Mindfulness een onderdeel te maken van de les (al is het maar een minuutje per dag), des te sneller zal het een vast patroon kunnen worden en iets waar de kinderen zelfs naar uit kijken.
Een simpele oefening om mee te beginnen is b.v. afwisselend dagelijks een minuut mindful luisteren naar omgevingsgeluiden en een minuut mindful ademhalen.
Gebruik de onderstaande instructie voor een eenvoudige dagelijks mindfulnessoefening. Het kost je niet meer dan één, hooguit twee minuten. Als je dat wilt, dan kun je na een tijdje gaan afwisselen met (langere) oefeningen met meer diepgang of creativiteit. Of je kunt de oefening gewoon iedere dag herhalen.
Doel...
Omdat het ontwikkelen van Mindfulness iets is waar je heel je leven van kunt profiteren en dat heel je leven kan blijven groeien, is het belangrijk om de basis ervan goed te verankeren.
Mindfulness, indien goed toegepast, betekent vooral:
- Bewustzijn (aandacht schenken aan wat je via je zintuigen en je denken ervaart);
- Niet-oordelen (alles en iedereen "neutraal" benaderen en je onthouden van het toekennen van labels als "goed" of "slecht");
- Kalmte en gelijkmoedigheid (je niet steeds maar laten verleiden door de drang om te "doen". Hoewel je lichaam best in beweging mag zijn).
Zorg dat je zelf aan aandachttranining doet...
Je hoeft echt niet gelijk een 8-weekse training te volgen, maar als je weet waar je over praat, dan zul je zelf ook effectiever les kunnen geven in mindfulness. Je kunt tenslotte alleen dat goed overbrengen, wat je zelf hebt ervaren...
Kies de juiste tijd...
Wij zijn allemaal gewoontedieren! Probeer de mindfulnessoefiningen altijd op hetzelfde tijdstip te doen. Veel leerkrachten hebben de ervaring dat een korte mindfulnessoefening hun klas helpt om tot rust te komen na een pauze, of een "vrije" les. Natuurlijk mag je mindfulnessoegeningen ook meermalen per dag doen.
Kiez de juiste omgeving...
Maak duidelijk dat de mindfulnessoefeningen iets speciaals zijn. Laat de kinderen hun tafel vrijmaken, of laat ze in een kring op de grond gaan zitten. Vraag of er vooraf nog iemand naar de WC moet en wijs erop dat iedereeen stil moet zien en niet moet gaan rondlopen.
Betrek de leerlingen erbij...
De simpelste manier om ervoor te zorgen dat Mindfulnessoefeningen een vast onderdeel van de les gaan worden is om de leerlingen er bij te betrekken. Maar een rooster waarop staat wie, wanneer de mindfulness bel mag luiden. Als je ervoor zorgt dat je de oefeningen iedere dag op hetzelfde tijdstip uitvoert, dan wordt je er vanzelf door hem of haar aan herinnerd dat het tijd is...
Deel ervaringen...
Kinderen reageren goed op voorbeelden. Vertel op wat voor momenten jij zelf mindfulness toepast in jouw leven. Als je bijvoorbeeld vertelt over een recente emotionele ervaring en uitlegt hoe Mindfulness jou daarbij heeft geholpen, kunnen de kinderen horen hoe het wordt toegepast en dat vervolgens bij hun eigen ervaringen gebruiken.
Nodig de kinderen uit om aan de klas te vertellen wat ze tijdens een oefening dachten of voelden. Of over iets dat moeilijk was of voor afleiding zorgde. Hierdoor kunnen zij zich bewust worden van dingen die ze anders niet zouden opmerken.
Oefen iedere dag!
Des te eerder je begint om Mindfulness een onderdeel te maken van de les (al is het maar een minuutje per dag), des te sneller zal het een vast patroon kunnen worden en iets waar de kinderen zelfs naar uit kijken.
Een simpele oefening om mee te beginnen is b.v. afwisselend dagelijks een minuut mindful luisteren naar omgevingsgeluiden en een minuut mindful ademhalen.
Gebruik de onderstaande instructie voor een eenvoudige dagelijks mindfulnessoefening. Het kost je niet meer dan één, hooguit twee minuten. Als je dat wilt, dan kun je na een tijdje gaan afwisselen met (langere) oefeningen met meer diepgang of creativiteit. Of je kunt de oefening gewoon iedere dag herhalen.
- "We gaan nu allemaal naar ons "mindful lichaam". Rechtop zitten, ogen dicht. Kalm en rustig..."
- “Ga met je aandacht naar het geluid dat je zometeen hoort, Blijf aandachtig luisteren tot het helemaal weg is...”
- Luidt de “mindfulness bell,” of laat hem luiden. Of gebruik een eigen bel of ander instrument met een aanhoudend geluid waar de kinderen hun aandacht op kunnen richten.
- “Steek je hand op zo gauw je het geluid niet meer hoort”
- Zo gauw iedereen zijn/haar hand opsteekt: “Leg nu langzaam, Mindful en met aandacht je hand op je buik of je borst en voel met je hand dat je adem haalt".Je kunt de kinderen helpen om hun aandacht te blijven richten door instructies te geven als: "Adem in... Adem uit..." of "Voel de lucht naar binnen /buiten stromen...".
- Luidt, om het einde van de oefening aan te geven weer de “mindfulness bell,” of laat hem luiden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten